[tab name=”1″]Górujący nad Przemyślem Zamek Kazimierzowski , usytuowany na wzgórzu o wysokości 270m n.p.m. stanowi wizytówkę miasta i jest chyba najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem naszego miasta. Wzgórze Zamkowe na którym stoi zamek ma powierzchnię 1 ha i jest ze wszystkich stron otoczone stromymi zboczami. Nazwę swą wzięło od wzniesionego po roku 1340, na rozkaz Kazimierza Wielkiego, murowanego zamku w stylu gotyckim, z którego do dzisiaj, w wyniku wojen, napadów, pożarów, grabieży i przebudowy, zachowała się jedynie ostrołukowa brama wjazdowa. Zamek stoi na miejscu XI-to wiecznego, otoczonego ziemnymi wałami drewnianego grodu.  Zabudowany on był drewnianymi domostwami, wśród których w południowej części znajdowała się kamienna romańska świątynia w kształcie rotundy z apsydą. Do rotundy od strony północnej przytykało krótszym bokiem, również kamienne, palatium.
W obrębie Zamku Kazimierzowskiego znalazła się też stara cerkiew ruska z ciosowego kamienia. Świątynię tę zamieniono w 1412 r. na katedrę łacińską, po 1460 r. zaś rozebrano, a sam zamek został spalony przez Wołochów w 1498r.[/tab]
[tab name=”2″]Obecnie można oglądać zrekonstruowany zarys fundamentów rotundy  o średnicy 11 m i palatium lub monasterium w kształcie prostokąta o wymiarach 15×32 m. Odkryte fundamenty świątyni romańskiej znajdowały się  na niżej położonym, w stosunku do monasterium i rotundy  tarasie i są one niestety w chwili obecnej przysypane kilkumetrową warstwą ziemi. Po pożarze w 1498 r.dzieło Kazimierza Wielkiego dopiero w latach 1512 – 1553 odbudował i rozbudował starosta przemyski Piotr Kmita na zlecenie króla Zygmunta Starego. XVI – wieczna budowla składała się z dwóch członów: przygródka i zamku właściwego. Przygródek o charakterze gospodarczym zajmował północno – zachodnią część wzgórza i miał dwie wieże drewniane,  w jednej z nich znajdowała się brama. Natomiast zamek właściwy na planie czworoboku utworzonego przez kurtyny, wzmocniony był w narożnikach przez baszty, z których jedna była czworoboczna, trzy zaś miały kształt koła.W kurtynie północno-zachodniej znajdowała się brama wjazdowa. W części południowo- wschodniej i południowo zachodniej stały budynki mieszkalne, a części wschodniej drewniane zabudowania gospodarcze. Bramę wjazdowa do zamku oddzielała fosa i drzwi żelazne oraz drewniane od przygródka. Przez fosę przerzucano z zamku most zwodzony.[/tab]
[tab name=”3″]W latach 1616-1631 zamek ulegał kolejnym przebudowaniom. Tym razem przebudowę przeprowadzał hrabia Marcin Krasicki, starosta przemyski. Z polecenia Krasickiego pracami na zamku kierował Galeazzo Appiani, który w tym czasie budował dla niego także zamek w Krasiczynie (z tego okresu pochodzą miedzy innymi  renesansowe attyki zwieńczające baszty, łudząco podobne do tych na zamku w Krasiczynie). Starosta Marcin Krasicki chciał uczynić z zamku piękną, pałacową rezydencję , niestety jego przedsięwzięcie nigdy nie zostało ukończone. Zdążył on jedynie podwyższyć baszty zwięczając je manierystycznymi, koronkowymi attykami, oraz wybudował nowy budynek mieszkalny z krużgankami przy kurtynie północno-wschodniej, który miał być początkiem obudowy całości dziedzińca międzywieżowymi traktami mieszkalnymi.  W XVII w. sejmiki ziemskie i sejm uchwaliły pewne kwoty na naprawę i wyposażenie Zamku przemyskiego. Zadanie poprawy walorów obronnych zamku przyjął na siebie starosta Marcin Kącki, jednak nic on nie uczynił w tej kwestii. W 1678 roku urządził jedynie na zamku zbrojownię, natomiast sam zamek zaczął popadać w ruinę. Już w XVII wieku przestało istnieć przy zamku drewniane podegrodzie, zniszczeniu uległy dwie baszty: południowa i zachodnia oraz kurtyna między nimi.[/tab]
[tab name=”4″]Na zamku przemyskim przebywali przejazdem i okresowo między innymi Bolesław Chrobry podczas wyprawy kijowskiej, w 1071 r., Kazimierz Wielki, Władysław Opolczyk, Władysław Jagiełło który właśnie tu otrzymał wiadomość o urodzeniu się w 1424 r. syna Władysława Warneńczyka ,Królowa Jadwiga, Kazimierz Jagiellończyk (w 1485 r), Jan Olbracht (w 1487 r), Stefan Batory (w 1578 r), Zygmunt III (w 1608 r), Władysław IV (1641 r), Jan III Sobieski , August II, a w latach 1556 i 1560  Katarzyna i Anna Jagiellonka, siostry króla Zygmunta Augusta. Z ziemią przemyską była związana godność kasztelana i starosty przemyskiego. Między innymi piastowali tę godność późniejsi królowie Polski: książę Michał Korybut Wiśniowiecki w roku 1659 i książę Stanisław August Poniatowski, który w latach 1759-1762 jako jeden z ostatnich starostów przemyskich odnawiał zamek .Wówczas zostały odbudowane dwie zniszczone baszty oraz kurtyna między nimi, a nowy mur kamienny przesunięto wewnątrz dziedzińca o około 10 m. Do budynku bramnego dobudowano przypory. Zamek był siedzibą kasztelanów i starostów grodowych  przemyskich. Wśród nich można wymienić bojara Detka, księcia Władysława Opolskiego, szereg członków rodziny Koniecpolskich i Tarnowskich oraz Stadnickich. Po nich następuje szereg najpotężniejszych swego czasu magnatów. W przemyskim zamku odbywały się sądy grodzkie i ziemskie oraz zjazdy przedsejmikowe szlachty ziemi przemyskiej. W XVI i XVII w. był areną częstych walk  zbrojnych magnatów, awantur szlachty, zatargów starostów z mieszczaństwem przemyskim.[/tab]
[tab name=”5″]Po zajęciu Przemyśla przez Austriaków w roku 1774 zrównano z ziemią mury obronne miasta a w zamku miano urządzić więzienie, ale ostatecznie wykorzystano go na koszary i magazyny. W 1842 roku na wzgórzu założono park miejski. Po oddaniu zamku przez rząd austriacki miastu, był on restaurowany w latach 1865—1867 i później także w 1912.  Znalazło w nim od 1884 r.siedzibę Przemyskie Towarzystwo Dramatyczne “Fredreum”, będące najstarszym teatrem amatorskim w Polsce. Obecnie Zamek Kazimierzowski wraz z dziedzińcem zajmuje około 0,5 ha. Od strony północno-zachodniej znajduje się brama wjazdowa, a od północnego wschodu część skrzydła z dwoma basztami w narożach. Na placu przed zamkiem umieszczono polodowcowy głaz dla uczczenia twórców Konstytucji 3 Maja, przy którym miały miejsce w okresie niewoli manifestacje patriotyczne.[/tab]
[end_tabset]

[flagallery gid=42]